Blog

Obywatel polski może utracić obywatelstwo polskie wyłącznie na swój wniosek po uzyskaniu zgody Prezydenta Rzeczypospolitej na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego. Wniosek o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego osoby zamieszkałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wnoszą za pośrednictwem właściwego wojewody, a osoby zamieszkałe za granicą – za pośrednictwem konsula. O właściwości miejscowej wojewody stanowią kolejno: miejsce zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, miejsce jej pobytu, miejsce jej ostatniego zamieszkania lub pobytu. W razie braku tych podstaw właściwy jest wojewoda mazowiecki. Do wniosku (który powinien być sporządzony własnoręcznie przez wnioskodawcę w języku polskim) należy dołączyć:

poświadczoną urzędowo kopię ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo wnioskodawcy;

odpis aktu urodzenia,

odpis aktu małżeństwa lub inny dokument określający stan cywilny,

własnoręcznie sporządzony w języku polskim życiorys,

aktualną fotografię formatu paszportowego,

oświadczenie o zrzeczeniu się obywatelstwa polskiego,

dokument stwierdzający posiadanie obywatelstwa innego państwa lub przyrzeczenie jego nadania, wydany przez właściwy organ państwa, którego jest obywatelem lub o którego obywatelstwo występuje,

oświadczenie, że nie toczy się przeciwko niemu postępowanie sądowe rozstrzygnięcie polskiego sądu, w przypadku gdy zgoda na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego udzielona jednemu z rodziców ma rozciągnąć się na dziecko, którego drugie z rodziców jest obywatelem polskim i nie wyraża zgody na utratę obywatelstwa polskiego przez dziecko lub gdy porozumienie pomiędzy rodzicami napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody. Dokumenty wydane w języku obcym składa się wraz z ich tłumaczeniem na język polski, sporządzonym przez tłumacza przysięgłego albo przez konsula Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy uzależniają możliwość otrzymania zgody Prezydenta na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego od złożenia dokumentu stwierdzającego posiadanie obywatelstwa innego państwa lub przyrzeczenie jego nadania, wydanego przez właściwy organ państwa, którego jest się obywatelem lub o którego obywatelstwo się występuje. Nie decyduje tylko sama chęć zrzeczenia się obywatelstwa, ale też konieczne jest spełnienie innych określonych w przepisach warunków, uniemożliwiających w praktyce uzyskania przez obywatela polskiego statusu „bezpaństwowca”.

Postanowienie Prezydenta w sprawie zrzeczenia się obywatelstwa polskiego jest ostateczne.

Zgoda na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego wyrażona przez Prezydenta RP

Polskie prawo dopuszcza możliwość utraty obywatelstwa polskiego. Może tak się stać tylko na wniosek osoby zainteresowanej. Z koniecznością taką spotykają się obywatele polscy w różnych sytuacjach życiowych. Najczęściej jest to spowodowane wolą pracy w strukturach państwowych państw trzecich, które ze względów bezpieczeństwa wymagają, aby kandydaci na określone stanowiska posiadali obywatelstwo tylko ich państwa, jak to jest w przypadku USA.

W przeszłości wiele państw europejskich nie dopuszczało z mocy prawa posiadania wielu obywatelstw, np. Szwecja, Niemcy czy Norwegia, a do dnia dzisiejszego – Holandia. Obywatele polscy chcący zrzec się obywatelstwa polskiego muszą posiadać już obywatelstwo innego państwa lub przyrzeczenie nabycia tego obywatelstwa, aby móc wystąpić o zrzeczenie się obywatelstwa polskiego. Czasem obywatele polscy, kierując się różnymi pobudkami, występują do Prezydenta RP o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, nie posiadając żadnego innego obywatelstwa.

Procedowanie takich wniosków nie jest możliwe z uwagi na obowiązujące przepisy prawa polskiego oraz międzynarodowego, mające na celu zapobieganiu sytuacji, w której osoba nie posiada żadnego obywatelstwa i staje się tzw. bezpaństwowcem.

Jeśli uzyskałeś zgodę Prezydenta RP na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, ale Twoja sytuacja życiowa lub okoliczności prawne się zmieniły – możesz wystąpić do Prezydenta RP o ponowne nadanie polskiego obywatelstwa.

Wymogi formalne wniosku o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego

Samo złożenie wniosku o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego musi spełniać wymogi formalne – trzeba zebrać wiele dokumentów – w oryginale lub w kopii urzędowo poświadczonej.

Są to między innymi: fotografie, dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo wnioskodawcy, jego małżonka i dzieci, akty stanu cywilnego.

W przypadku braków formalnych wnioskodawca zostaje wezwany o uzupełnienie wniosku w nieprzekraczalnym terminie 30 dni od otrzymania wezwania. Niedopełnienie tych surowych wymagań jest często powodem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

Kto może złożyć wniosek o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego?

Z wnioskiem o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego może wystąpić obywatel Polski, który posiada już obywatelstwo innego państwa lub przyrzecznie nabycia obywatelstwa innego państwa, które nabędzie po spełnieniu warunku utraty obywatelstwa polskiego. Przyrzeczenie takie często jest ważne w określonym przedziale czasu, dlatego niezmiernie istotne jest, aby po otrzymaniu takiego przyrzeczenia, np. w Austrii, żeby jak najszybciej wystąpić do Prezydenta RP o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego. Warunkiem rozpoczęcia procedury zrzeczenia się obywatelstwa polskiego jest złożenie wniosku o wyrażenie zgody przez Prezydenta RP na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego. Wnioskodawca robi to w swoim imieniu – musi osobiście podpisać wniosek. Jeśli ma małoletnie dziecko – może objąć je swoim wnioskiem. Na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego muszą wyrazić zgodę wszyscy opiekunowie prawni dziecka. Małoletni, który ukończył 16 lat, także musi wyrazić zgodę na utratę obywatelstwa polskiego. Możliwe jest wystąpienie z wnioskiem o zrzeczenie się obywatelstwa polskiego tylko dla dziecka.

Miejsce złożenia wniosku o zrzeczenie się obywatelstwa polskiego

Wniosek o wyrażenie zgody przez Prezydenta RP na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego składa się:

za pośrednictwem wojewody właściwego dla miejsca zamieszkania

za pośrednictwem konsula dla osób mieszkających za granicą.

Opłaty urzędowe za złożenie wniosku o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego

0 zł – wnioski złożone za pośrednictwem wojewody.

360 euro – opłata konsularna dla wnioskodawcy, który składa wniosek o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego za granicą za pośrednictwem konsula.

Postanowienie o wyrażeniu zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego

Obywatel polski, wobec którego Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wydał postanowienie o wyrażeniu zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego traci obywatelstwo polskie po upływie 30 dni od daty wydania postanowienia w tej sprawie lub w terminie krótszym, jeżeli Prezydent RP tak zadecyduje. Wnioskodawca za pośrednictwem urzędu, w którym składał wniosek, otrzyma zawiadomienie o treści postanowienia w sprawie wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego z informacją o utracie obywatelstwa polskiego po upływie określonej liczbie dni (zazwyczaj 30) od dnia wydania postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Odmowa wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego

Prezydent Rzeczypospolitej może nie wyrazić zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego. Wnioskodawca za pośrednictwem urzędu, w którym składał wniosek otrzyma zawiadomienie o treści postanowienia w sprawie wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego z informacją o braku zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego.

Odmowa jest ostateczna, bez uzasadnienia i nie można się od niej odwołać, a wszystkie dokumenty zostają w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Jeśli otrzymałeś odmowę wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego – możesz złożyć kolejny wniosek.

Podsumowanie

Polskie prawo przewiduje możliwość zrzeczenia się obywatelstwa polskiego w drodze postanowienia Prezydenta RP. Żeby ją uzyskać, konieczne jest złożenie wniosku o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, który musi spełniać określone wymogi formalne. Wniosek o zrzeczenie się obywatelstwa polskiego może złożyć obywatel Polski, który posiada obywatelstwo innego państwa lub posiada przyrzeczenie jego nabycia. Wniosek o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego może zostać złożony za pośrednictwem wojewody przez wnioskodawcę przebywającego w Polsce lub za pośrednictwem konsula przez wnioskodawcę mieszkającego za granicą. W zależności od sposobu złożenia wniosku jest on zwolniony z opłaty lub podlega opłacie skarbowej.

Postanowienie o wyrażeniu zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego jest podejmowane przez Prezydenta RP. Jeśli decyzja jest pozytywna, cudzoziemiec traci obywatelstwo polskie po upływie 30 dni od dnia wydania postanowienia. Termin ten może być inny. Wnioskodawca otrzymuje za pośrednictwem urzędu, w którym złożył wniosek zawiadomienie o treści postanowienia w sprawie wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego z informacją o utracie obywatelstwa polskiego po upływie określonej liczbie dni (zazwyczaj 30) od dnia wydania postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Jeśli decyzja jest negatywna, cudzoziemiec otrzymuje zawiadomienie o treści postanowienia w sprawie wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego z informacją o braku zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, a wszystkie dokumenty pozostają w Kancelarii Prezydenta RP. W przypadku odmowy wniosek można złożyć ponownie.